هیئت عزاداران حسینی شیخداد یزد
محله شیخداد یکی از قدیمیترین محلات یزد است که در دل بافت تاریخی یزد و در مجاورت محلههای باغ گندم، ابوالمعالی، کوی علیا، بعثت، چهارمنار، باغ صندل، نصرآباد، جنتآباد و سرجمع قرار گرفته است.
این محله از شمال به بلوار شهید نواب صفوی، از جنوب به خیابان سیدگلسرخ، از شرق به خیابان شهید چاوشیان و از غرب به خیابان انقلاب منتهی میشود.
این محله به «شیخ تقی الدین دادا محمد» از عرفای قرن هفتم هجری و مؤسس سلسله دادائیه منسوب است که پس از وفاتش در بقعهای که به سلطان شیخ داد مشهور است به خاک سپرده شد. در بین اهالی آن محله مشهور است که مردم او را به سبب کرامت، بذل و بخشش بسیار، در لهجه یزدی با نام «شیخ داد» میشناختند.
ماجرای اقامت حافظ در محله شیخداد یزد
نقل است که «شاه شجاع»، حاکم شیراز در پی اختلاف با حافظ، سرانجام با هماهنگی وزیر خود «توران شاه» تصمیم میگیرد حافظ را به شهر یزد تبعید کند؛ حافظ به یزد میرود و وقتی وارد یزد میشود، به خانقاه شیخ تقی الدین محمد دادا میرود، اما در زمان تبعید حافظ این خانقاه توسط پسرِ شیخ اداره میشد، زیرا خود شیخ، مدتها پیش از این فوت کرده بود.
حافظ تقریباً 2 سال در این خانقاه و زیر نظر «شاه یحیی» که پسرِ برادرِ «شاه شجاع» و حاکم محلّی یزد بود، اقامت داشت.
برخی از عناصر شاخص تاریخی این محله عبارتند از: مسجد کوفه شیخداد، آبانبار دروازه شیخداد، مجموعه سلطان شیخداد، مسجد گلدسته شیخداد و حمام شیخداد.
هیئت عزاداران حسینی محله شیخداد با نام کامل «هیئت داغداران خورشید شیخداد یزد» که از آن به عنوان قدیمی ترین هیئت یزد نام برده می شود از دیرباز تاکنون جزو معروفترین و پرجمعیتترین هیئتهای یزد بوده و نوحههایش همواره از پرمخاطبترین و محبوبترین نوحههای یزد بوده است.
از هیئت شیخداد بهعنوان سردمدار سبک نوین عزاداری یزد (با رویکردی جدید و جریانی روشنگر) در نسل جدید یاد میشود که با استفاده از اشعار اعتراضی شهابالدین موسوی از سال 1379 نگاه جدیدی را به عزاداری یزد افزود و دفتر تازهای را در این راه گشود.
مرحوم ظریف، مرحوم احمد و مهدی مخترع زاده، مرحوم عباس دهستانی (قلی)، آقایان رضائیان، چنگیز حبیبیان، سید حسین فلاحتی و سید مرتضی (بامداد) فلاحتی از نوحهخوانان این هیئت بودهاند و هم اینک حمید پایدار و سید مجتبی حیدرپور نوحهخوان این هیئت هستند.